"Ο Χωρέτες" Φίλωνα Κτενίδη

Abstract

Τα χρόνια 1922,1923 και 1924, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, που κύματα προσφύγων από την Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη και τον Πόντο κατέκλυσαν την Ελλάδα, ο γηγενής πληθυσμός, παράλληλα με το Κράτος, έκανε και αυτός ό,τι μπορούσε για να βοηθήσει τους άτυχους ξεριζωμένους αδελφούς. Η Πρόεδρος ενός Σωματείου "Προσφυγική Μέριμνα" που συστήθηκε για να βοηθήσει τους πρόσφυγες, χήρα, νέα και πλούσια, πάει σ'ένα προσφυγικό χωριό για να δει και να καταγράψει τις ανάγκες των Προσφύγων. Εκεί γνωρίζεται μ' ένα οικονομικά καλοστεκούμενο, γεροντοπαλλήκαρο, πρόσφυγα από τον Πόντο, που μιλάει μόνο ποντιακά. Αναμεταξύ τους γεννιέται ένα αίσθημα που το κρύβει επιμελώς ο ένας από τον άλλον και χάρη στο οποίο υποβάλλεται ο καθένας στο βάσανο της εκμάθησης της διαλέκτου του άλλου "εν κρυπτώ και παρα- βύστω". Ο συγγραφέας δημιουργεί σκηνές σπαρταριστές. Σατιρίζει πρόσωπα και καταστάσεις, παρουσιάζει τύπους ζωντανούς και, το πιο σπουδαίο, αφήνει για τους μεταγενέστερους μια εικόνα της κατάστασης που δημιουργήθηκε στην πρώτη επαφή και στον πρώτο συγχρωτισμό που έγινε στην αρχή της προσφυγικής εγκατάστασης. Μεγάλο μέρος του διαλόγου γίνεται στη νεοελληνική, πράγμα που διευκολύνει τον μη Πόντιο θεατή να καταννοήσει, να χαρεί και να χειροκροτήσει τις σκηνές αυθόρμητου γέλιου που δημιουργεί ο Συγγραφέας.