"Ιφιγένεια εν Ταύροις" Ευριπίδου

Ευριπίδης

Αρχείο:Πρόγραμμα663.9Kb

Προβολή αρχείου

Τύπος ΜΙΜΕ:application/pdf

Τοποθεσία

Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη”

Χρονολογία/Ημερομηνία

1997

Ημερομηνία Διεξαγωγής

22 Αυγούστου 1997

Σύνοψη

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ. Η δυσχέρεια για μια "σύγχρονη" διδασκαλία της Ιφιγένειας Εν Ταύροις είναι -όσο κι αν αυτό, καταρχήν, ηχεί παράδοξα- οι αρετές του έργου: η συναρπαστική πλοκή του, η άψογη δομή του, τα έξοχα, λυρικά Χορικά-που ελάχιστα σχετίζονται με τη δράση (κάποτε καθόλου) και η εκπληκτικού πλούτου σύνθεση των χαρακτήρων - κυριότατα βεβαίως της Ιφιγένειας. Είναι τόσο ισχυρή η ευριπιδική σύλληψη και η καλπάζουσα ανάπτυξή της, ώστε μπορεί να σε παρασύρει είτε σε συντηρητική αντιμετώπιση του έργου είτε σε σπασμωδικές λύσεις μοντερνισμού (από φόβο μήπως φανείς συντηρητικός), λύσεις που θα τις αποβάλει ως ξένες η εσώτερη ποιότητα του κειμένου. (Από τη δεύτερη παγίδα δεν ξέφυγα — τουλάχιστον όσον αφορά τον Πρόλογο και στα Χορικά - όταν για πρώτη φορά σκηνοθέτησα το έργο το 1976, με το Εθνικό Θέατρο, στην Επίδαυρο). Πιστεύω ότι η Ιφιγένεια εν Ταύροις είναι πράγματι ένα πολύ "μοντέρνο" έργο, αλλά τα υφάδια της εσώτερης "ανάσας" του είναι δυσδιάκριτα λ.χ. από εκείνα του Ίωνος, στον οποίο δοκιμάσαμε τις δυνάμεις μας το περασμένο καλοκαίρι. Το έργο αρχίζει με μια δήθεν δραματική ατμόσφαιρα (δραματική για τους ήρωες, αλλά όχι για τους θεατές, που είδαν τον Ορέστη ζωντανό στο β' μέρος του Προλόγου) και τελειώνει με ευφρόσυνη διάθεση, που αγγίζει τα όρια της φάρσας. Βέβαια ούτε τα "δραματικά" σημεία παραμένουν ασχολίαστα απ' τον ποιητή ούτε από τις ιλαρές σκηνές του τέλους λείπουν οι λυρικές στιγμές. Η γοητεία -αλλά και η δυσχέρεια αντιμετώπισης- του έργου είναι η μετάβαση από το δραματικό στο ιλαρό. Η μετάβαση δεν είναι ακαριαία επιτυγχάνεται με προετοιμασμένη "διολίσθηση". Η σημερινή παράσταση, στηρίχθηκε σε κάποια δεδομένα του έργου, που επιδιώχθηκε να προβληθούν διακριτικά. Μια κάποια "τρέλλα" της Ιφιγένειας, που νέο κορίτσι θα θυσιαζόταν στην Αυλίδα και τώρα άγαμη κι όχι κορίτσι πια, ζει σε χώρα βάρβαρη και συντελεί σε ανθρωποθυσίες. Η "μανία" του Ορέστη είναι από το κείμενο ρητή. Μα και ο Χορός, νέες κοπέλες, "κουρσεμένες" από την Ελλάδα, στερημένες, κάποτε υστερικές. Το πρόβλημα ήταν να επιτύχουμε τη "μετάβαση" που το κείμενο υποβάλλει. Τίποτα δεν είναι τόσο τραγικό, τίποτα τόσο κωμικό. Η ζωή περιέχει εν συνθέσει τα πάντα. Και τι απομένει, ύστερα από αυτό το "παιχνίδι" του Ευριπίδη- Νομίζω μια μειλίχια ενατένιση του σύμπαντος. Μια συγκατάβαση-με γέλιο της ανθρώπινης μοίρας. ΣΠΥΡΟΣ Α. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ

Κύκλος: Αρχαίου Δράματος

Η Ιφιγένεια, για την οποία οι Έλληνες νομίζουν πως θυσιάστηκε στην Αυλίδα, βρίσκεται στη βαρβαρική Ταυρίδα. Η θεά Άρτεμις που χωρίς να την αντιληφθούν έβαλε στη θέση της Ιφιγένειας ένα ελάφι, την πήρε και την έχρισε ιέρεια του ναού της στη χώρα των Ταύρων. Εκεί, όπου Βασιλεύει ο Θόας, η Ιφιγένεια επιφορτίζεται με το σκληρό καθήκον του καθαγιασμού των ξένων, που σύμφωνα με το άγριο έθιμο της χώρας, θυσιάζονται στη Θεά. Το έργο ξεκινά με την Ιφιγένεια να αναλογίζεται τα παθήματά της, να αφηγείται μπροστά στο ναό της θεάς το άσχημο όνειρο που είδε τη νύχτα που πέρασε και να δίνει την εξήγησή του: Πιστεύει πως πέθανε ο αδερφός της Ορέστης. Στη συνέχεια, εμφανίζονται ο Ορέστης και ο Πυλάδης, οι οποίοι έφτασαν στη χώρα για να κλέψουν το ιερό άγαλμα της θεάς και να το μεταφέρουν στην Αττική. Σύμφωνα με το χρησμό του Απόλλωνα έτσι μόνο ο Ορέστης θα απαλλαγεί από τις Ερινύες που τον κυνηγούν για το φόνο της μητέρας του Κλυταιμνήστρας. Συμφωνούν να κρυφτούν και να κλέψουν νύχτα το ιερό άγαλμα. Η Ιφιγένεια ανακοινώνει στο χορό -ελληνίδες σκλάβες- το όνειρό της για το θάνατο του Ορέστη, και μαζί του του προσφέρουν νεκρικές χοές. Ένας βουκόλος διακόπτει την τελετή φέρνοντας το μήνυμα της σύλληψης δύο ελλήνων ξένων. Οι αιχμάλωτοι οδηγούνται στο ναό για τον καθαγιασμό και τη θυσία. Μετά από διάλογο γίνεται γνωστό ότι οι δύο νέοι κατάγονται από το Άργος. Η Ιφιγένεια τους προτείνει να σώσει έναν από τους δύο για να μεταφέρει μήνυμά της στο Άργος. Ύστερα από σκηνή αριστοτεχνικής πλοκής, γίνεται η αναγνώριση των δυο αδερφών και στη συνέχεια καταστρώνεται σχέδιο διαφυγής. Η Ιφιγένεια ξεγελά το βασιλιά Θόα, λέγοντάς του πως οι ξένοι είναι μολυσμένοι και χρειάζονται καθαρμό στην κοντινή ακτή, καθώς επίσης και το άγαλμα που μολύνθηκε από το άγγιγμα των μιαρών ξένων. Ο Θόας πείθεται. Ένας αγγελιοφόρος από την ακρογιαλιά θα του αποκαλύψει την απάτη. Η Ιφιγένεια με το άγαλμα και οι δυο νέοι έχουν επιβιβαστεί στο ελληνικό πλοίο που τους περίμενε στην ακτή. Ο Θόας προστάζει να τους καταδιώξουν. Εμφανίζεται όμως η Αθηνά και προτρέπει το βασιλιά ν' αφήσει τους ήρωες να φύγουν και να ελευθερώσει τις ελληνίδες αιχμάλωτες. Κατευοδώνει τους ήρωες, ζητώντας τους να καθιερώσουν τη λατρεία της Αρτέμιδος στη Βραυρώνα Αττικής. Τα χορικά, από τα ωραιότερα λυρικά μέρη που έγραψε ο Ευριπίδης, είναι χαλαρά συνδεδεμένα με τη δράση.

Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης (Κώστας Γεωργουσόπουλος)

Σκηνοθεσία: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος

Σκηνικά - Κοστούμια: Λαλούλα Χρυσικοπούλου

Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος

Μουσική Διδασκαλία: Φρίξος Μόρτζος

Ιφιγένεια: Λήδα Τασοπούλου, Ορέστης: Δημήτρης Λιγνάδης, Πυλάδης: Νίκος Γιαχαλής, Βουκόλος: Σπύρος Μαβίλης, Θόας: Γιώργος Κροντήρης, Άγγελος Σωτήρης Βάγιας, Αθηνά: Δήμητρα Παπαχρήστου

Κορυφαίες - Χορός: Δήμητρα Παπαχρήστου, Δήμητρα Ζέρβα, Έλενα Ντε Βάλλις, Άννα Βυθούλκα, Βασιλική Ανδρίτσου, Βίβιαν Κοντομάρη, Αθηνά Χιλιοπούλου

dc.contributor.author	Ευριπίδης
dc.coverage.spatial	Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη”	el
dc.coverage.temporal	22 Αυγούστου 1997	el
dc.date.accessioned	2015-01-27T11:17:49Z
dc.date.available	2015-01-27T11:17:49Z
dc.date.issued	1997
dc.identifier.other	Φεστιβάλ «Στη σκιά των βράχων»
dc.identifier.uri	http://dspace.dimosbyrona.gr/xmlui/handle/123456789/1633
dc.description	ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ. Η δυσχέρεια για μια "σύγχρονη" διδασκαλία της Ιφιγένειας Εν Ταύροις είναι -όσο κι αν αυτό, καταρχήν, ηχεί παράδοξα- οι αρετές του έργου: η συναρπαστική πλοκή του, η άψογη δομή του, τα έξοχα, λυρικά Χορικά-που ελάχιστα σχετίζονται με τη δράση (κάποτε καθόλου) και η εκπληκτικού πλούτου σύνθεση των χαρακτήρων - κυριότατα βεβαίως της Ιφιγένειας. Είναι τόσο ισχυρή η ευριπιδική σύλληψη και η καλπάζουσα ανάπτυξή της, ώστε μπορεί να σε παρασύρει είτε σε συντηρητική αντιμετώπιση του έργου είτε σε σπασμωδικές λύσεις μοντερνισμού (από φόβο μήπως φανείς συντηρητικός), λύσεις που θα τις αποβάλει ως ξένες η εσώτερη ποιότητα του κειμένου. (Από τη δεύτερη παγίδα δεν ξέφυγα — τουλάχιστον όσον αφορά τον Πρόλογο και στα Χορικά - όταν για πρώτη φορά σκηνοθέτησα το έργο το 1976, με το Εθνικό Θέατρο, στην Επίδαυρο). Πιστεύω ότι η Ιφιγένεια εν Ταύροις είναι πράγματι ένα πολύ "μοντέρνο" έργο, αλλά τα υφάδια της εσώτερης "ανάσας" του είναι δυσδιάκριτα λ.χ. από εκείνα του Ίωνος, στον οποίο δοκιμάσαμε τις δυνάμεις μας το περασμένο καλοκαίρι. Το έργο αρχίζει με μια δήθεν δραματική ατμόσφαιρα (δραματική για τους ήρωες, αλλά όχι για τους θεατές, που είδαν τον Ορέστη ζωντανό στο β' μέρος του Προλόγου) και τελειώνει με ευφρόσυνη διάθεση, που αγγίζει τα όρια της φάρσας. Βέβαια ούτε τα "δραματικά" σημεία παραμένουν ασχολίαστα απ' τον ποιητή ούτε από τις ιλαρές σκηνές του τέλους λείπουν οι λυρικές στιγμές. Η γοητεία -αλλά και η δυσχέρεια αντιμετώπισης- του έργου είναι η μετάβαση από το δραματικό στο ιλαρό. Η μετάβαση δεν είναι ακαριαία επιτυγχάνεται με προετοιμασμένη "διολίσθηση". Η σημερινή παράσταση, στηρίχθηκε σε κάποια δεδομένα του έργου, που επιδιώχθηκε να προβληθούν διακριτικά. Μια κάποια "τρέλλα" της Ιφιγένειας, που νέο κορίτσι θα θυσιαζόταν στην Αυλίδα και τώρα άγαμη κι όχι κορίτσι πια, ζει σε χώρα βάρβαρη και συντελεί σε ανθρωποθυσίες. Η "μανία" του Ορέστη είναι από το κείμενο ρητή. Μα και ο Χορός, νέες κοπέλες, "κουρσεμένες" από την Ελλάδα, στερημένες, κάποτε υστερικές. Το πρόβλημα ήταν να επιτύχουμε τη "μετάβαση" που το κείμενο υποβάλλει. Τίποτα δεν είναι τόσο τραγικό, τίποτα τόσο κωμικό. Η ζωή περιέχει εν συνθέσει τα πάντα. Και τι απομένει, ύστερα από αυτό το "παιχνίδι" του Ευριπίδη- Νομίζω μια μειλίχια ενατένιση του σύμπαντος. Μια συγκατάβαση-με γέλιο της ανθρώπινης μοίρας. ΣΠΥΡΟΣ Α. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ	el
dc.description	Κύκλος: Αρχαίου Δράματος	el
dc.description.abstract	Η Ιφιγένεια, για την οποία οι Έλληνες νομίζουν πως θυσιάστηκε στην Αυλίδα, βρίσκεται στη βαρβαρική Ταυρίδα. Η θεά Άρτεμις που χωρίς να την αντιληφθούν έβαλε στη θέση της Ιφιγένειας ένα ελάφι, την πήρε και την έχρισε ιέρεια του ναού της στη χώρα των Ταύρων. Εκεί, όπου Βασιλεύει ο Θόας, η Ιφιγένεια επιφορτίζεται με το σκληρό καθήκον του καθαγιασμού των ξένων, που σύμφωνα με το άγριο έθιμο της χώρας, θυσιάζονται στη Θεά. Το έργο ξεκινά με την Ιφιγένεια να αναλογίζεται τα παθήματά της, να αφηγείται μπροστά στο ναό της θεάς το άσχημο όνειρο που είδε τη νύχτα που πέρασε και να δίνει την εξήγησή του: Πιστεύει πως πέθανε ο αδερφός της Ορέστης. Στη συνέχεια, εμφανίζονται ο Ορέστης και ο Πυλάδης, οι οποίοι έφτασαν στη χώρα για να κλέψουν το ιερό άγαλμα της θεάς και να το μεταφέρουν στην Αττική. Σύμφωνα με το χρησμό του Απόλλωνα έτσι μόνο ο Ορέστης θα απαλλαγεί από τις Ερινύες που τον κυνηγούν για το φόνο της μητέρας του Κλυταιμνήστρας. Συμφωνούν να κρυφτούν και να κλέψουν νύχτα το ιερό άγαλμα. Η Ιφιγένεια ανακοινώνει στο χορό -ελληνίδες σκλάβες- το όνειρό της για το θάνατο του Ορέστη, και μαζί του του προσφέρουν νεκρικές χοές. Ένας βουκόλος διακόπτει την τελετή φέρνοντας το μήνυμα της σύλληψης δύο ελλήνων ξένων. Οι αιχμάλωτοι οδηγούνται στο ναό για τον καθαγιασμό και τη θυσία. Μετά από διάλογο γίνεται γνωστό ότι οι δύο νέοι κατάγονται από το Άργος. Η Ιφιγένεια τους προτείνει να σώσει έναν από τους δύο για να μεταφέρει μήνυμά της στο Άργος. Ύστερα από σκηνή αριστοτεχνικής πλοκής, γίνεται η αναγνώριση των δυο αδερφών και στη συνέχεια καταστρώνεται σχέδιο διαφυγής. Η Ιφιγένεια ξεγελά το βασιλιά Θόα, λέγοντάς του πως οι ξένοι είναι μολυσμένοι και χρειάζονται καθαρμό στην κοντινή ακτή, καθώς επίσης και το άγαλμα που μολύνθηκε από το άγγιγμα των μιαρών ξένων. Ο Θόας πείθεται. Ένας αγγελιοφόρος από την ακρογιαλιά θα του αποκαλύψει την απάτη. Η Ιφιγένεια με το άγαλμα και οι δυο νέοι έχουν επιβιβαστεί στο ελληνικό πλοίο που τους περίμενε στην ακτή. Ο Θόας προστάζει να τους καταδιώξουν. Εμφανίζεται όμως η Αθηνά και προτρέπει το βασιλιά ν' αφήσει τους ήρωες να φύγουν και να ελευθερώσει τις ελληνίδες αιχμάλωτες. Κατευοδώνει τους ήρωες, ζητώντας τους να καθιερώσουν τη λατρεία της Αρτέμιδος στη Βραυρώνα Αττικής. Τα χορικά, από τα ωραιότερα λυρικά μέρη που έγραψε ο Ευριπίδης, είναι χαλαρά συνδεδεμένα με τη δράση.	el
dc.relation.ispartof	10ο Φεστιβάλ Δήμου Βύρωνα "Στη σκιά των βράχων", 1997	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.el
dc.subject	Ευριπίδης	el
dc.subject	Θέατρο	el
dc.subject	Τραγωδία	el
dc.title	"Ιφιγένεια εν Ταύροις" Ευριπίδου	el
dc.type	Εκδήλωση	el
dc.type.genre	Θεατρική παράσταση	el
dc.contributor.institution	Πνευματικό Κέντρο Δήμου Βύρωνα	el
dc.contributor.artistic	Μύρης, Κ. Χ.
dc.contributor.artistic	Ευαγγελάτος, Σπύρος Α.
dc.contributor.artistic	Χρυσικοπούλου, Λαλούλα
dc.contributor.artistic	Μικρούτσικος, Θάνος
dc.contributor.artistic	Μόρτζος, Φρίξος
dc.contributor.participant	Τασοπούλου, Λήδα
dc.contributor.participant	Λιγνάδης, Δημήτρης
dc.contributor.participant	Γιαχαλής, Νίκος
dc.contributor.participant	Μαβίλης, Σπύρος
dc.contributor.participant	Κροντήρης, Γιώργος
dc.contributor.participant	Βάγιας, Σωτήρης
dc.contributor.participant	Παπαχρήστου, Δήμητρα
dc.description.roleartistic	Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης (Κώστας Γεωργουσόπουλος)	el
dc.description.roleartistic	Σκηνοθεσία: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος	el
dc.description.roleartistic	Σκηνικά - Κοστούμια: Λαλούλα Χρυσικοπούλου	el
dc.description.roleartistic	Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος	el
dc.description.roleartistic	Μουσική Διδασκαλία: Φρίξος Μόρτζος	el
dc.description.roleparticipant	Ιφιγένεια: Λήδα Τασοπούλου, Ορέστης: Δημήτρης Λιγνάδης, Πυλάδης: Νίκος Γιαχαλής, Βουκόλος: Σπύρος Μαβίλης, Θόας: Γιώργος Κροντήρης, Άγγελος Σωτήρης Βάγιας, Αθηνά: Δήμητρα Παπαχρήστου	el
dc.description.roleparticipant	Κορυφαίες - Χορός: Δήμητρα Παπαχρήστου, Δήμητρα Ζέρβα, Έλενα Ντε Βάλλις, Άννα Βυθούλκα, Βασιλική Ανδρίτσου, Βίβιαν Κοντομάρη, Αθηνά Χιλιοπούλου	el
dc.contributor.corporate	Εταιρεία Φίλων του Αμφι-Θεάτρου	el

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές

Εκτός εάν υπάρχει διαφορετική υπόδειξη, η άδεια αυτού του τεκμηρίου περιγράφεται ως Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές

Πολεοδομικά σχέδια.

Παιδικό Φεστιβάλ.

Αρχείο Μικρασιατών.

Φεστιβάλ «Στη σκιά των βράχων».

Πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Φεστιβάλ «Στη σκιά των βράχων».

Γειτονιές πολιτισμού.